Συνήθεια, Ρουτίνα ή Ιεροτελεστία: Πώς η διαφορά τους είναι σημαντική;

Τρεις λέξεις πολύ κοντινές μεταξύ τους. Οι δύο πρώτες, «συνήθεια» και «ρουτίνα», χρησιμοποιούνται εναλλάξ ενώ η τρίτη, «ιεροτελεστία», θυμίζει κάτι σοβαρό, ενδεχομένως θρησκευτικό. Είναι όμως έτσι; Μαθαίνοντας τη διαφορά μεταξύ των τριών αυτών λέξεων βρίσκουμε το μυστικό του zen.

Το να ξεχωρίσεις τη συνήθεια από την ρουτίνα και έπειτα να μεταμορφώσεις τη ρουτίνα σε ιεροτελεστία είναι η τέχνη του να κάνεις το «Περνώ τη μέρα μου» σε «Ζω την κάθε μέρα».

https://www.youtube.com/watch?v=Ni7Wr2yNWsY

Συνηθεια και ρουτινα

τι είναι συνήθεια;

Το πρωί ξυπνάς και αυθόρμητα πιάνεις το κινητό σου και ανοίγεις την αγαπημένη σου εφαρμογή. Αυτό είναι συνήθεια. Είναι κάτι που κάνεις μηχανικά, χωρίς καν να το σκεφτείς. Όταν δημιουργείς μια συνήθεια, ελευθερώνεις το μυαλό ώστε να μπορείς να κάνεις άλλα πράγματα παράλληλα χωρίς σκέψη. Όταν μάθαινες σαν μικρό παιδί πώς να πλύνεις τα δόντια σου, έπρεπε να συγκεντρωθεί στο πώς θα ανοίξεις την βρύση, πόση οδοντόκρεμα θα βάλεις, τι κινήσεις θα κάνεις. Μεγαλώνοντας έμαθες να το κάνεις αυτόματα και παράλληλα να σκέφτεσαι άλλα πράγματα.

η διαφορά από την ρουτίνα

Κάποιες όμως ασχολίες, είτε το θέλουμε είτε όχι, δεν μπορούν να γίνουν συνήθεια γιατί δεν γίνεται να τις κάνεις χωρίς σκέψη. Μία τέτοια ασχολία μπορεί να είναι το να κρατάς καθημερινά ημερολόγια, οπότε δεν είναι συνήθεια αλλά ρουτίνα. Ρουτίνα λοιπόν είναι κάτι που επιλέγεις να κάνεις τακτικά. Η διαφορά λοιπόν μεταξύ των δύο είναι στο ρήμα «επιλέγω». Μια ρουτίνα είναι πιο συνειδητή από μία συνήθεια, άρα και πιο δύσκολη.

Υπάρχουν ασχολίες που είναι δύσκολες, βαρετές αλλά σημαντικές στην καθημερινότητά μας. Το καθάρισμα του σπιτιού για παράδειγμα από τους περισσότερους θεωρείται αγγαρεία. Τέτοιες «αγγαρείες» προσπαθούμε να τις εντάξουμε στην ρουτίνα μας και ευχόμαστε να ήταν συνήθειες, να γίνονταν δηλαδή όσο αυθόρμητα γίνεται το σκρολάρισμα στο instagram.

Επειδή λοιπόν η ρουτίνα είναι πιο απαιτητική και δύσκολη, συχνά αμελείται και στη μέση μπαίνει η αναβλητικότητα. Αντίθετα, αν αναγκαστούμε να μην κάνουμε κάτι που είναι συνήθεια νιώθουμε άσχημα και άβολα. Σκεφτείτε να μη μπορείτε να πλύνετε τα χέρια σας μια ολόκληρη μέρα.

ΑΠΟ ΤΗΝ ΡΟΥΤΙΝΑ ΣΤΗΝ ΙΕΡΟΤΕΛΕΣΤΙΑ

Ακριβώς επειδή οι ρουτίνες είναι δύσκολες αλλά απαραίτητες έχουν συνδεθεί με την παραγωγικότητα. Οργανώνεις τη ζωή σου, μειώνεις το άγχος, βρίσκονται όλα σε τάξη και σε κίνηση, δεν βαλτώνεις. Κάτι όμως λείπει από τις ρουτίνες και είναι αυτό που τις κάνει βαρετές και τυποποιημένες.

Λείπεις εσύ. Δηλαδή όχι ακριβώς εσύ, αλλά η διάθεσή σου, η πρόθεσή σου. Οι άνθρωποι ευτυχώς δεν είναι ρομπότ προγραμματισμένα να συμπεριφέρονται κάθε μέρα με τον ίδιο τρόπο. Το πώς επιλέγεις να βλέπεις τις καθημερινές ρουτίνες είναι αυτό που τις κάνει τόσο «γκρι». Τις βλέπεις κάτω από το φίλτρο του «πρέπει», έτσι ενώ μπορεί να είναι αποτελεσματικές ούτε σε εμπνέουν ούτε είναι ευχάριστες.

Η ιεροτελεστία ακριβώς όπως και η ρουτίνα είναι μια σειρά από πράξεις που γίνονται με καθορισμένη σειρά. Ποια η διαφορά λοιπόν; Στην ρουτίνα εστιάζεις στο αποτέλεσμα ενώ στην ιεροτελεστία εστιάζεις στην ίδια την πράξη. Αντίθετα με το πώς μας κάνει να νιώθουμε η κοινωνία σκοπός της ζωής δεν είναι να είμαστε αποτελεσματικοί. Δεν χρειάζεται να γίνονται όλα για το αποτέλεσμα. Η ιεροτελεστία γίνεται προσεκτικά, συγκεντρωμένα, δίνοντας σημασία στην ίδια την εκτέλεση. Όταν δίνεις νόημα σε μικρές καθημερινές εργασίες νιώθεις μεγαλύτερη έμπνευση για να τις κάνεις.

πώς θα κάνεις την ρουτίνα ιεροτελεστία;

Φέρνοντας περισσότερη επίγνωση σε καθημερινές ρουτίνες. Για παράδειγμα:

• Την ώρα του φαγητού θα μπορούσες να επικεντρωθείς αποκλειστικά και μόνο στις γεύσεις, τις μυρωδιές, τις υφές. Θα δεις ακόμα και το πιο απλό φαγητό με άλλα μάτια και θα εκλεπτύνεις τις αισθήσεις σου.

• Το μπάνιο είναι μια ευκαιρία για έναν μικρό διαλογισμό. Εστίασε στην αίσθηση του νερού στο σώμα και νιώσε σαν να φεύγει από πάνω σου ό,τι θες να αφήσεις πίσω.

• Το να φτιάξεις τον καφέ σου. Πολλοί λάτρεις του καφέ μιλούν για ιεροτελεστία όταν τον φτιάχνουν. Αντί να αγοράσεις καφέ από το σούπερ μάρκετ, ψάξε και επένδυσε σε κάποια πιο εκλεκτή ποικιλία. Παρακολούθησε τη διαδικασία παρασκευής του καφέ, τα αρώματα που ξεχύνονται στην κούπα, το πώς σε κάνουν να νιώθεις το πρωί αυτά τα αρώματα μόλις φτάσουν στα ρουθούνια σου.

Φυσικά είναι δύσκολο για κάποιον που δεν βρίσκεται σε μοναστήρι του Ζεν να συμπεριφέρεται κατά αυτόν τον τρόπο συνεχώς και δεν είναι και αυτό το ζητούμενο. Διάλεξε μία ή δύο ιεροτελεστίες την ημέρα και ακόμα και αυτές θα δώσουν χρώμα στις ρουτίνες σου.

ΓΙΑΤΙ; Για να ζεις τη μερα σου περισσοτερο

Όσες περισσότερες συνήθειες έχουμε, όσες περισσότερες ρουτίνες, τόσο πιο πολύ ζούμε στον αυτόματο πιλότο. Καλό είναι και το να προγραμματίζουμε αλλά θυμηθείτε ότι δεν ζούμε για το αύριο, ζούμε για το τώρα. Πολλές φορές βιαζόμαστε να τελειώσουμε μια εργασία χωρίς όμως να μας πιέζει ο χρόνος. Μπορεί να είναι Σάββατο, να μη δουλεύω όλη μέρα αλλά και πάλι να κάνω το πρωινό μου βιαστικά λες και έχω κάπου να πάω.

Όποτε μπορούμε είναι καλό να χαμηλώνουμε τους ρυθμούς και να παρατηρούμε. Οι σούπερ ανθρώπινες ικανότητές μας είναι να παρατηρούμε, να κρίνουμε το περιβάλλον, να στοχαζόμαστε. Ας τις βάλουμε και αυτές παραπάνω στη ζωή μας συνειδητά. Ας αποφασίσουμε να είμαστε στο παρόν.

Ακόμα και αν δεν μοιάζει πολύ ενδιαφέρον αυτό που κάνουμε, μόλις του δώσουμε σημασία θα γίνει το σπουδαιότερο πράγμα εκείνη τη στιγμή.